Mađarska obaveštajna služba dobila je zadatak da sastavi izveštaj koji će obuhvatiti nevladine organizacije (NVO) i medije u Mađarskoj koji su primali strana finansijska sredstva tokom poslednje decenije. Ova informacija je potvrđena od strane portala VSquare, koji se poziva na više izvora bliskih mađarskoj vladi.
Nalog za izradu „crne liste“ u vezi sa stranim finansiranjem dat je Nacionalnom informativnom centru, agenciji odgovornoj za prikupljanje i analizu informacija iz različitih agencija za nacionalnu bezbednost. Očekuje se da će se fokus obaveštajne službe usmeriti na organizacije koje se bave ljudskim pravima i nezavisne medije, koji su tokom proteklih godina dobijali finansijsku pomoć iz evropskih ili američkih izvora.
U međuvremenu, organizacije iz Kine registrovane u Mađarskoj, koje dobijaju državna sredstva, kao i one koje se finansiraju iz Rusije, neće biti predmet ispitivanja od strane mađarskih vlasti. Ova selektivnost u pristupu postavlja pitanja o motivima i ciljevima mađarske vlade, a svrha izrade „crne liste“ ostaje nejasna.
Najava formiranja ove liste dogodila se nekoliko dana nakon što je mađarski premijer Viktor Orban održao govor u kojem je naglasio nameru da „oslobodi“ Mađarsku od onih koji, prema njegovim rečima, rade u korist stranih država. U svom izlaganju, Orban je istakao da će se fokusirati na razotkrivanje „finansijske mašinerije“ koja koristi korumpirane dolare za kupovinu političara, sudija, novinara i lažnih NVO. „Likvidiramo celu vojsku u senci“, rekao je on.
Orban, koji je na vlasti od 2010. godine, nedavno je usvojio zakon koji stvara Kancelariju za zaštitu suvereniteta. Ova institucija će proučavati i pratiti rizike od političkog mešanja u Mađarskoj. Zakon o suverenitetu, koji je izazvao kritike od strane lidera EU, SAD-a i međunarodnih organizacija, zabranjuje strano finansiranje političkih stranaka ili grupa koje učestvuju na izborima i predviđa kazne do tri godine zatvora.
Ovakvi potezi mađarske vlade izazvali su zabrinutost u međunarodnoj zajednici zbog mogućih posledica po slobodu medija i civilno društvo. Kritičari tvrde da Orbanov režim pokušava da suzbije nezavisne glasove i kritičke stavove koji su od ključnog značaja za demokratske procese. Očekuje se da će ova „crna lista“ dodatno podići tenzije između Mađarske i evropskih institucija, koje su već izrazile zabrinutost zbog stanja demokratije i ljudskih prava u zemlji.
Mađarska se suočava sa sve većim pritiscima zbog svojih politika koje se često smatraju autoritarnim. Ove mere su deo šireg trenda u kojem se vlade u regionu bore protiv stranog uticaja, ali i protiv domaćih kritičara. U tom kontekstu, formiranje „crne liste“ može biti viđeno kao još jedan korak ka potiskivanju civilnog društva i slobode izražavanja.
Dok se mađarska vlada priprema da sprovede ove mere, međunarodni akteri će pažljivo pratiti razvoj situacije. Mnogi će se pitati kako će se ova politika odraziti na društvo u celini i kakve će posledice imati po demokratiju u Mađarskoj. U svetlu ovih događaja, važno je zadržati dijalog o ljudskim pravima i slobodama, kao i o važnosti transparentnosti u radu vladinih institucija. Vreme će pokazati da li će Mađarska ostati na putu demokratije ili će se suočiti sa dodatnim izazovima koje donosi autoritarno upravljanje.
