Na današnji dan, 7. aprila 1943. godine, preminuo je Jovan Dučić, jedan od najznačajnijih srpskih pesnika, diplomata i intelektualaca 20. veka. Rođen 1871. godine u Trebinju, Dučić je stekao obrazovanje u Mostaru, Somboru i Ženevi, a njegov život ga je vodio kroz mnoge evropske gradove, uključujući Carigrad, Sofiju, Rim i Atinu, sve do Amerike.
Dučić je bio više od pesnika; bio je glas naroda u tišini diplomatije, čovek koji je kroz stihove izražavao ono što se nije moglo izgovoriti naglas. Njegova književna karijera započela je 1896. godine kada je zajedno s Aleksom Šantićem i Svetozarom Ćorovićem osnovao časopis „Zora“ u Mostaru. Prva zbirka pesama objavljena je 1901. godine, a druga 1912. u Beogradu.
Kao simbolista, Dučić je pesnik lepote, tišine i savršenstva forme, ali i autor dubokih eseja i proze. Njegovo najpoznatije prozno delo, „Blago cara Radovana“, i danas se smatra knjigom za dušu koja pomaže u razumevanju života i njegovog smisla.
Godine 1907. Dučić započinje svoju diplomatsku karijeru, predstavljajući svoju zemlju na najvišim nivoima u Rimu, Bukureštu i Madridu, postajući prvi jugoslovenski diplomat u rangu ambasadora. Nakon sloma Jugoslavije i priznanja Nezavisne Države Hrvatske u Španiji, povlači se u Portugal, a zatim u Ameriku, gde se nastanjuje u gradu Geri (Indijana) kod rođaka Mihajla. Tamo vodi Srpsku narodnu odbranu, organizaciju koju je osnovao Mihajlo Pupin, i aktivno piše – pesme, eseje, političke tekstove i članke, pogođen tragičnim događajima u tadašnjoj Jugoslaviji.
Dučić je otvoreno osuđivao ustaški režim i govorio o stradanju srpskog naroda, ostajući veran istini, veri i otadžbini do svojih poslednjih dana. Preminuo je 7. aprila 1943. godine, a njegovi posmrtni ostaci su preneseni u rodno Trebinje tek oktobra 2000. godine, gde je sahranjen u Hramu Svetog Preobraženja Gospodnjeg, kako je i želeo.
Njegovo nasleđe nije zaboravljeno. Dučić je bio redovni član Srpske akademije nauka i umetnosti, pesnik koji je pisao o ljubavi, Bogu i domovini s istom elegancijom. Njegovo ime danas nosi nagrada za poeziju, koja se svake godine dodeljuje u okviru manifestacije „Dučićeve večeri poezije“ u Trebinju. Njegove reči nisu zastarele; čitaju se s poštovanjem i bez daha. U vremenu kada svi viču, Dučić nas podseća da je istina često šapat.
U znak sećanja na njegovu poeziju, citiramo stihove iz jedne od njegovih pesama:
„Kada je poznah, nebo beše mutno,
Vrti su mreli s bolnim nestrpljenjem;
Jesenje vode šumile zloslutno,
I sve očajno žurilo za mrenjem.“
Ovi stihovi oslikavaju duboku emotivnost i refleksiju koju Dučić ispoljava kroz svoje pisanje. Njegova sposobnost da izrazi osećanja i misli na tako snažan način ostavlja snažan utisak na čitaoce, dok se suočavaju s temama ljubavi, gubitka i prolaznosti.
Dučićeva poezija i danas inspirira i dodaje vrednost srpskoj književnosti, a njegov doprinos kulturi ne može se preceniti. Večna slava Jovan Dučiću! Njegovi stihovi i dalje koračaju tiho, ali zauvek ostaju u srcima onih koji ih čitaju.
